- مقـدمـه
همزمان با تحولات اجتماعی، فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و رشد شتابان فناوری اطلاعات و ارتباطات، تنوع در وظایف و مسئولیت‌های شهرداری شیراز و تبدیل آن از یک سازمان خدماتی به یک نهاد اجتماعی محیط فعالیت و عملیات سازمانی شهرداری‌ها با پیچیدگی‌های فراوانی همراه گشته است. در این رهگذر، فعالیت‌ها، روش‌ها و رویکردهای حسابرسی داخلی شهرداری شیراز نیز تحت تأثیر عوامل یاد شده نیازمند به هنگام سازی و بهره‌برداری مناسب از فناوری اطلاعات و اصول راهبری سازمانی است تا بسترهای لازم برای پایش مستمر فعالیت‌های مناطق و واحدهای تابعه‌ی شهرداری شیراز به منظور ارائه خدمات اطمینان‌بخشی و مشاوره‌ای به مدیریت شهری و سرانجام ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی مالی و عملیاتی مدیرت اجرایی شهر شیراز به شهروندان و نمایندگان منتخب آن‌ها فراهم گردد.
2. اهم وظایف حسابرسی داخلی
سیاست‌گذاری، تعیین خط‌مشی، برنامه‌ریزی در زمینه کلیه فرآیندهای مرتبط با حوزه حسابرسی شهرداری شیراز، نظیر انجام امور حسابرسی عملکرد و حسابرسی داخلی، پایش مستمر مناطق و واحدهای تابعه از مهم‌ترین کارکردهای اداره کل حسابرسی می‌باشد. برخی از مهم‌ترین مأموریت‌های این اداره کل به شرح ذیل می‌باشد:
- ارائه خدمات مشاوره‌ای به منظور ارزش افزایی و بهبود فرآیندها و فراهم ساختن زمینه‌های تصمیم‌سازی؛
- اطمینان دهی و اعتباربخشی از طریق رسیدگی عینی و هدفمند به شواهد، به منظور ارزیابی مستقل فرآیندهای مدیریت؛
- ارزش‌آفرینی از طریق تسهیل دستیابی به راهبردهای سازمان، کاهش ریسک‌های آن، شناسایی راه‌های بهبود عملیات که با تلفیق دو مأموریت خدمات مشاوره و اطمینان دهی انجام می‌شود.
- ارتقای سطح مسئولیت پاسخگویی مالی و عملیاتی از طریق حصول اطمینان از رعایت قوانین و مقررات ناظر بر فعالیت‌های شهرداری شیراز و رعایت صرفه شهرداری
- ارزیابی مستمر مدیریت ریسک شهرداری به‌منظور مستندسازی تصمیم‌های اتخاذشده همراه با شناسایی و به‌کارگیری معیارهایی که با استفاده از آن‌ها بتوان ریسک شهرداری را به سطحی قابل‌قبول رساند.
- ارائه خدمات مشاوره‌ای برای استقرار نظام بهینه‌ی کنترل داخلی و ارزیابی مستمر اثربخشی کنترل‌های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی شهرداری شیراز
- نظارت بر الزامات نظام راهبری شهرداری شیراز از طریق کنترل مداوم فرآیندها و ساختارهایی که توسط شورای اسلامی شهر به‌منظور آگاهی دادن، هدایت، مدیریت بر فعالیت‌های شهرداری در جهت تحقق راهبردهای تعیین شده، صورت می‌گیرد.
- تهیه و تدوین برنامه‌های پژوهش و آموزش حرفه‌ای مستمر بر اساس رهنمودهای محافل حرفه‌ای و تحقق تدابیر مدیریت ارشد شهرداری مبنی بر حفظ و پرورش استعدادها
- توسعه رسیدگی‌های حسابرسی به‌منظور استفاده از ابزارها و تکنیک‌های حسابرسی به کمک رایانه
3. اهداف اداره کل حسابرسی
اداره کل حسابرسی در راستای اجرای بند الف ماده 44 آیین نامه مالی شهرداری اجرای عملیات حسابرسی داخلی شهرداری را بر عهده دارد. حسابرسی داخلی فعالیتی مستقل، اطمینان‌بخشی بی‌طرفانه و مشاوره‌ای است که با هدف ارزش افزایی و بهبود عملیات اجرایی مناطق و واحدهای تابعه‌ی شهرداری طراحی شده است. این اداره کل به شهرداری در استقرار رویکردی سامانمند و منظم برای ارزیابی و بهبود اثربخشی عملیات، مدیریت ریسک، کنترل‌های داخلی و فرآیندهای راهبری کمک می‌کند.
بنابراین، انتظار می‌رود اداره کل حسابرسی، با تأکید بر پیشگیری از تقلب و سوءاستفاده‌های مالی و انحراف‌های احتمالی برنامه‌ها و اهداف از طریق ارزیابی مستمر اثربخشی کنترل‌های داخلی حاکم بر گزارشگری مالی، ارزش افزایی و کمک به دستیابی به اهداف از پیش تعیین‌شده از طریق ارائه‌ی خدمات مشاوره‌ای و اطمینان‌بخشی و «ارزیابی انحراف‌هاى احتمالى» در دروندادها، فرایندها و بروندادهاى نظام‌هاى اجرایى در بخش‌هاى مختلف شهرداری شیراز بر اساس شاخص‌های ارزیابی اثربخشی، کارایی و صرفه‌ی اقتصادی و ارائه بازخوردهاى اصلاحى بر اساس شاخصها و اهداف پیش‌بینی‌شده، ضمن بسترسازی براى تصمیمگیرى مدیریت شهری زمینه‌های ارتقای پاسخگویی مالی و عملیاتی مدیریت شهری را فراهم سازد.
4. تاریخچه فعالیت:
اداره حسابرسی در سال 1378 با وظیفه بررسی اسناد هزینه‌ای مناطق و سازمانها تشکیل گردیده است. با توجه به حجم گسترده عملیات خدمات شهری و تنوع خدمات و انجام امور مالی مرتبط توسط مناطق 11 گانه و واحدهای تابعه بیانگر این موضوع می‌باشد که عمده فعالیت شهرداری شیراز معطوف به این‌گونه واحدها می‌گردد.
5. شرح وظایف اداره کل حسابرسی شهرداری شیراز
- اجرای دقیق آیین‌نامه‌ها، دستورالعملها، بخشنامهها و ضوابط مربوطه.
- نظارت بر عملیات مالی حوزههای مختلف شهرداری و ممیزی اسناد.
- تهیه گزارشات ضمنی و دورهای و ارسال آن به مراجع ذیصلاح.
- پاسخگویی و همکاری با حسابرسان مستقل.
- برنامه‌ریزی به‌منظور حسابرسی در زمینه درآمدهای وصولی و وجوه دریافتی، هزینههای انجام‌شده،
پیش‌پرداخت‌ها و علی الحسابها و اختلافات مالی و حسابداری بین واحدها و سازمانها و مؤسسات تابعه شهرداری.
- برنامه‌ریزی و نظارت بر عملیات حسابرسی بر اساس رویهها و روشهای قابل‌قبول و تجزیه‌وتحلیل
صورت‌های مالی و تنظیم گزارش نتیجه بررسیهای عملیات به‌منظور تعیین و تشخیص سود و زیان با ذکر دلایل کافی جهت ارائه به مافوق.
- بررسی، رسیدگی و اظهارنظر کتبی نسبت به اسناد مالی و تعهدآور و انواع گزارشات تهیه شده توسط
حوزههای مختلف شهرداری، سازمانهای وابسته و مؤسسات تابعه شهرداری طبق اصول متداول حسابرسی منتشره از سوی سازمان حسابرسی ایران و ارائه آن به مقامات ذیصلاح.
- حسابرسی مستندات هزینههای در حال انجام و یا انجام گرفته درآمدهای در حال تحصیل و یا تحصیل شده نقل و انتقال وجوه به منظور اجرای عملیات کنترل اسناد و مدارک مربوط به پیمانکاریها، حفظ و نگهداری اوراق بهادار و اموال منقول و غیرمنقول و موجودی انبارها و سایر داراییها در حوزههای مختلف شهرداری، سازمانهای وابسته مؤسسات تابعه شهرداری.
- رسیدگی به کلیه اسناد هزینهها، اسناد مالی و اوراق و دفاتر شهرداری و نظارت بر مسائل مربوط به عملیات کنترل و اجرای صحیح مقررات و آیین‌نامه‌های مربوطه.
- نظارت و مراقبت در تطبیق عملیات مالی شهرداری با قوانین و مقررات و آیین‌نامه‌ها و اهداف و اعتبارات مصوب.
- انجام سایر وظایف محوله از سوی مقام مافوق در چارچوب وظایف.
